Od 8 sierpnia uproszczono procedury kontrolne PIP

Od 8 sierpnia uproszczono procedury kontrolne PIP

Stało się to na mocy ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 142, poz. 829), która wprowadziła szereg zmian w przepisach dotyczących sposobu wykonywania zadań, prowadzenia kontroli oraz stosowania środków prawnych przez organy Państwowej Inspekcji Pracy. Najistotniejsze zmiany dotyczą:

l możliwości podejmowania przez PIP działań w zakresie prowadzenia badań oraz analizowania czynników szkodliwych i uciążliwych w środowisku pracy, w tym również w zakresie prowadzenia pomiarów czynników szkodliwych i uciążliwych w środowisku pracy oraz wyposażenie inspektorów pracy PIP w nowy środek prawny - nakaz wykonania badań i pomiarów czynników szkodliwych i uciążliwych w środowisku pracy,

l rozszerzenia kręgu podmiotów podlegających kontroli PIP w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz kontroli legalności zatrudnienia o przedsiębiorców niebędących pracodawcami oraz inne jednostki organizacyjne - na rzecz których jest świadczona praca przez osoby fizyczne, w tym przez osoby wykonujące na własny rachunek działalność gospodarczą, bez względu na podstawę świadczenia tej pracy,

l możliwości nieodpłatnego korzystania przez PIP z danych zgromadzonych przez ZUS o wypadkach przy pracy, w rejestrze bezrobotnych, w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz w Krajowym Rejestrze Karnym,

l możliwości wydawania przez inspektorów pracy PIP ustnych poleceń,

l umożliwienia przeprowadzania kontroli - wspólnie z właściwymi inspektorami pracy - także innym pracownikom PIP, posiadającym niezbędną wiedzę w przedmiocie kontroli, jak również przedstawicielom zagranicznych służb i instytucji, do zadań których należy ochrona pracy, na podstawie imiennego upoważnienia wydanego przez Głównego Inspektora Pracy lub okręgowego inspektora pracy,

l przyznaniu inspektorom pracy możliwości żądania pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą także od osób korzystających z usług agencji zatrudnienia, jak również ich wzywania i przesłuchiwania w związku z przeprowadzaną kontrolą oraz sprawdzania ich tożsamości i żądania oświadczeń,

l przyznaniu inspektorom pracy prawa do nakładania mandatów na sprawców wykroczeń w zakresie legalności zatrudnienia,

l możliwości odstąpienia przez inspektora pracy od stosowania środków prawnych i poprzestaniu na ustnym pouczeniu o sposobach zgodnego z wymogami prawa zorganizowania pracy i odebraniu od podmiotu kontrolowanego oświadczenia o terminie usunięcia ujawnionych w toku kontroli nieprawidłowości - ale tylko w uzasadnionych przypadkach, wobec pracodawcy rozpoczynającego działalność, a także jeśli nie stwierdzono bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników lub innych osób wykonujących pracę lub popełnienia wykroczenia z winy umyślnej.

Od 31 lipca możliwa refundacja z Funduszu Pracy kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy bezrobotnego

Z tym dniem weszło w życie rozporządzenie MPiPS z 25 lipca 2011 r. w sprawie dokonywania z Funduszu Pracy refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego oraz przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 155, poz. 922). Akt ten określa szczegółowe warunki i tryb dokonywania przez starostę refundacji z Funduszu Pracy kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, o którą mogą się ubiegać:

l podmioty prowadzące działalność gospodarczą,

l producenci rolni (tj. osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zamieszkujące lub mające siedzibę na terytorium RP, będące posiadaczem gospodarstwa rolnego lub prowadzące dział specjalny produkcji rolnej),

l niepubliczne przedszkola i niepubliczne szkoły.

l Ponadto zaś reguluje szczegółowe warunki i tryb przyznawania bezrobotnemu z Funduszu Pracy jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej (tzw. dofinansowanie) oraz formy zabezpieczenia zwrotu otrzymanej refundacji lub dofinansowania, w przypadku niedotrzymania warunków umowy dotyczącej ich przyznania.

Od 28 lipca rozszerzono ochronę zatrudnienia działaczy związkowych

Wszystko za sprawą ustawy z 26 maja 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy (Dz. U. Nr 144, poz. 855), która realizuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 12 lipca 2010 r. (P 4/10, Dz. U. Nr 135, poz. 912), w którym Trybunał orzekł niezgodność art. 50 § 3 k.p. z art. 2 i art. 59 ust. 1 Konstytucji w tym zakresie, w jakim przepis ten pomija prawo pracownika - znajdującego się pod ochroną przewidzianą w art. 32 ust. 1 pkt 1 i ust. 8 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 854 ze zm.) - do żądania przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach w razie wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony z naruszeniem przepisów o tej ochronie. W związku z powyższym nowelizacja wprowadza w art. 50 § 5 k.p. ogólne odesłanie do ustawy o związkach zawodowych, jako aktu prawnego zapewniającego działaczom związkowym generalną ochronę przed rozwiązaniem umowy o pracę. W konsekwencji zaś, w razie rozwiązania umowy o pracę na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy z naruszeniem przepisów prawa, związkowcy zyskali możliwość wyboru między roszczeniem o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach a odszkodowaniem.

Od 28 lipca istnieje możliwość powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi bez zezwolenia na pracę

Przypadki, w których uzyskanie zezwolenia na pracę cudzoziemców nie jest konieczne określa rozporządzenie MPiPS z 20 lipca 2011 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dz. U. Nr 155, poz. 919). Wymienia wśród nich m.in. cudzoziemców:

l prowadzących szkolenia, biorących udział w stażach zawodowych, pełniących funkcję doradczą, nadzorczą lub wymagającą szczególnych kwalifikacji i umiejętności w programach realizowanych w ramach działań Unii Europejskiej lub innych międzynarodowych programach pomocowych, także w oparciu o pożyczki zaciągnięte przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej,

l w stosunku do których umowy międzynarodowe, których Rzeczpospolita Polska jest stroną, dopuszczają wykonywanie pracy bez zezwolenia na pracę,

l będących nauczycielami języków obcych, którzy wykonują pracę w przedszkolach, szkołach, placówkach, ośrodkach, zakładach kształcenia nauczycieli lub kolegiach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, lub w Ochotniczych Hufcach Pracy,

l będących stałymi korespondentami zagranicznych środków masowego przekazu, którym została przyznana, na wniosek redaktora naczelnego zagranicznej redakcji lub agencji, akredytacja ministra właściwego do spraw zagranicznych, jednak tylko w zakresie zawodowej działalności dziennikarskiej wykonywanej na rzecz tej redakcji lub agencji,

l wykonujących indywidualnie lub w zespołach, trwające do 30 dni w roku kalendarzowym, usługi artystyczne,

l wygłaszających, do 30 dni w roku kalendarzowym, okazjonalne wykłady, referaty lub prezentacje o szczególnej wartości naukowej lub artystycznej, jeżeli zachowują miejsce stałego pobytu za granicą,

l będących studentami studiów stacjonarnych lub odbywającymi staże zawodowe lub praktyki zawodowe, albo wykonującymi pracę w ramach współpracy publicznych służb zatrudnienia i ich zagranicznych partnerów,

l uczestniczących w programach wymiany kulturalnej lub edukacyjnej, programach pomocy humanitarnej lub rozwojowej lub programach wakacyjnej pracy studentów, zorganizowanych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy,

l wykonujących pracę jako pracownicy naukowi w instytutach badawczych,

l delegowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez pracodawcę zagranicznego, jeżeli zachowują oni miejsce stałego pobytu za granicą, na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym,

l będących obywatelami Republiki Białoruś, Republiki Gruzji, Republiki Mołdowy, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy, wykonującymi pracę przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

28 lipca zmieniły się zasady wynagradzania pracowników samorządowych

Z tym dniem bowiem zaczęło obowiązywać rozporządzenie Rady Ministrów z 22 czerwca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. Nr 144, poz. 858).

Od 22 lipca znamy kwalifikacje wymagane od pracowników podmiotów leczniczych niebędących przedsiębiorcami

Z tą datą weszło bowiem w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz. U. Nr 151, poz. 896), które zastąpiło dotychczas obowiązujące rozporządzenie MZiOS z 29 marca 1999 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w publicznych zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 30, poz. 300 ze zm.). Nowe rozporządzenie, podobnie jak poprzednio obowiązujące, utrzymuje w załączniku podział na pracowników działalności podstawowej, administracyjnych, technicznych i ekonomicznych oraz gospodarczych.

Od 20 lipca wydłużono terminy przedawnienia nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne

Nastąpiło to na mocy ustawy z 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 138, poz. 808), która stanowi realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26 maja 2010 r. (P 29/08, Dz. U. Nr 105, poz. 668), w którym Trybunał orzekł niezgodność art. 24 ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z art. 32 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji. Przywołany art. 24 ust. 7 utracił moc z dniem wejścia w życie wyroku TK, tj. z dniem 15 czerwca 2010 r., w związku z czym uprawnieni mogli bezterminowo dochodzić swoich roszczeń od ZUS. Przyjęte w ustawie zmieniającej rozwiązania w tym zakresie zrównały termin przedawnienia nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne z terminem dochodzenia przez ZUS należności z tytułu składek. W obu przypadkach obowiązuje aktualnie 10-letni okres przedawnienia. Warto przy tym zwrócić uwagę na moment, od którego będzie biegł termin przedawnienia na odzyskanie nienależnie opłaconych składek - liczony od dnia otrzymania zawiadomienia o kwocie nienależnie opłaconych składek, bądź w przypadku braku zawiadomienia - od dnia opłacenia składek.

Od 14 lipca nastąpiły zmiany w podziale terytorialnym państwa

Z tą datą weszła bowiem w życie ustawa z 26 maja 2011 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 134, poz. 777), która wprowadziła zmiany m.in. do ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.). Na jej podstawie z dniem utworzenia nowej jednostki samorządu terytorialnego pracownicy samorządowy dotychczasowych urzędów gmin, starostw powiatowych lub urzędów marszałkowskich stają się pracownikami urzędu nowej jednostki samorządu terytorialnego. Wyjątek stanowią stosunki pracy z wyboru w dotychczasowych urzędach gmin, starostwach powiatowych lub urzędach marszałkowskich, które wygasają z dniem utworzenia nowej jednostki samorządu terytorialnego. Przy czym wygaśnięcie stosunku pracy wójta, burmistrza, prezydenta miasta jest równoznaczne z odwołaniem jego zastępcy lub zastępców. Natomiast stosunki pracy sekretarza oraz skarbnika gminy, powiatu i województwa wygasają po upływie jednego miesiąca od dnia utworzenia nowej jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli najpóźniej na 14 dni przed upływem tego terminu nie zostaną im zaproponowane nowe warunki pracy lub płacy na dalszy okres albo w razie ich nieprzyjęcia w ciągu 7 dni od dnia ich zaproponowania. W związku z powyższym pracodawca zobowiązany jest powiadomić na piśmie pracowników o terminie wygaśnięcia stosunku pracy albo o skutkach nieprzyjęcia nowych warunków pracy lub płacy.

7 lipca zmieniły się zasady wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek

Stało się to za sprawą rozporządzenia Rady Ministrów z 13 czerwca 2011 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek (Dz. U. Nr 134, poz. 782).

Od 1 lipca obowiązuje nowe rozporządzenie o wynagrodzeniach w publicznych podmiotach leczniczych

Z tą datą weszło w życie rozporządzenie MZ z 29 lipca 2011 r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę pracowników niektórych podmiotów leczniczych (Dz. U. Nr 159, poz. 956). Jego przepisy stosuje się do pracowników podmiotów leczniczych w formie jednostki budżetowej lub podmiotów leczniczych utworzonych przez ministrów, centralne organy administracji rządowej, wojewodów albo jednostki samorządu terytorialnego, jako pracodawców w celu udzielania świadczeń zdrowotnych swoim pracownikom (§ 1 rozporządzenia). W odniesieniu do nich akt ten określa m.in. kwoty wynagrodzenia zasadniczego i tabele zaszeregowania oraz warunki ustalania i wypłacania innych składników wynagrodzenia, kierując się kwalifikacjami zawodowymi tych pracowników oraz zakresem świadczeń zdrowotnych udzielanych przez ww. podmioty lecznicze.

Mimo iż rozporządzenie to zostało opublikowane dopiero w dniu 1 sierpnia br., to na mocy § 12 weszło w życie z datą wsteczną, tj. od 1 lipca 2011 r. W ten sposób wypełniona została luka prawna, istniejąca od 1 lipca 2011 r., kiedy to na podstawie art. 220 pkt 1 ustawy o działalności leczniczej zostało uchylone poprzednio obowiązujące rozporządzenie MZiOS z 8 czerwca 1999 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników publicznych zakładów opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 52, poz. 543 ze zm.). Na szczęście aktualnie obowiązujące rozporządzenie wiernie powtarza regulacje przyjęte w poprzedzającym je rozporządzeniu, w związku z czym ów przyspieszony termin wprowadzenia tego aktu prawnego w życie nie spowodował szczególnych problemów praktycznych.