Od 1 stycznia 2016 r. będą elektroniczne zwolnienia lekarskie

Stanie się to za sprawą ustawy z 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1066). Samo wystawianie zaświadczenia lekarskiego, według wzoru ustalonego przez ZUS, odbywać się będzie przez skrzynkę podawczą ZUS. W tym celu uprawniony lekarz będzie musiał korzystać z kwalifikowanego certyfikatu lub zaufanego profilu ePUAP oraz – za pomocą systemu teleinformatycznego udostępnionego bezpłatnie przez ZUS – stworzyć specjalny profil informacyjny, w którym będzie mógł przeglądać historię poprzednich zwolnień lekarskich (np. kiedy, na jaki okres i z powodu jakiego schorzenia zostały wystawione). Samo zwolnienie lekarskie będzie mogło być wystawione w trzech formach: zaświadczenia elektronicznego (dokument standardowy), wydruku wystawionego zaświadczenia (na żądanie chorego oraz gdy z informacji na profilu informacyjnym lekarza będzie wynikało, że płatnik składek nie ma swojego profilu informacyjnego, na którym ZUS udostępnia wystawione zaświadczenia lekarskie) oraz na formularzu zaświadczenia lekarskiego wydrukowanym z systemu teleinformatycznego (gdy lekarz nie będzie mógł wystawić go elektronicznie, np. z powodu przerwy w dostępie do internetu). Lekarz na swoim profilu informacyjnym będzie miał dostęp do danych ubezpieczonego, jego płatników składek, a także członków rodziny – jeżeli zwolnienie z pracy związane będzie z koniecznością sprawowania osobistej opieki nad członkiem rodziny.

Zupełnie nowe będą też zasady doręczania zaświadczeń lekarskich płatnikom składek. Co do zasady będzie się to odbywało przez skrzynkę podawczą ZUS na profil informacyjny płatnika składek, dzięki czemu będzie miał on wgląd do wystawionego zaświadczenia jeszcze tego samego dnia. Jedynie gdy płatnik składek nie będzie posiadał profilu, wydruk zaświadczenia dostarczy sam ubezpieczony.

Także od 1 stycznia 2016 r. zlecenia będą oskładkowane

Od przyszłego roku zleceniobiorca pracujący na podstawie kilku umów zleceń, będzie musiał opłacać składki od tych, których podstawa wymiaru jest niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jeśli jednak łączna podstawa wymiaru składek z umów zleceń lub zlecenia z innym tytułem do ubezpieczeń wyniesie co najmniej kwotę równą minimalnemu wynagrodzeniu, wówczas zleceniobiorca nie będzie musiał odprowadzać składek od każdej umowy zlecenia. Tak stanowi ustawa z 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1831). To istotna zmiana w porównaniu do stanu dotychczasowego, gdyż aktualnie osoba pracująca na podstawie kilku umów zleceń, obowiązkowo objęta jest ubezpieczeniami emerytalno–rentowymi z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów, albo też zmienić tytuł ubezpieczeń. W praktyce możliwość tę wykorzystuje się w ten sposób, że wybiera się umowę z najniższą podstawą wymiaru składek po to, by płacić niewielkie składki ZUS. Zabieg taki pozwala na znaczne ograniczenie kosztów pracy, gdyż pełne składki płacone są jedynie ze wskazanej umowy zlecenia (z reguły zawartej na najniższą kwotę), zaś od pozostałych zleceń opłacana jest jedynie składka zdrowotna. Ma to jednak swoje konsekwencje w razie choroby, utraty pracy (brak prawa do zasiłku dla bezrobotnych) oraz emerytury. Powyższa nowelizacja przepisów ma pomóc zmniejszyć szarą strefę.

Od 1 września 2015 r. nauczyciele zarobią więcej

Obowiązujące od nowego roku szkolnego stawki określa rozporządzenie MEN z 11 czerwca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. z 2015 r., poz. 868).

Od 14 sierpnia br. nastąpiły zmiany w urlopach z tytułu rodzicielstwa

Stało się to za sprawą ustawy z 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1066), której część przepisów weszła w życie już z upływem 14 dni od dnia ogłoszenia. Na ich podstawie rozszerzony został katalog przypadków, w których pracownik – ojciec dziecka może przejąć niewykorzystaną przez pracownicę – matkę część urlopu macierzyńskiego. Do dotychczasowej przesłanki uzasadniającej takie przejęcie, jaką jest zgon pracownicy – matki dziecka, dołączyły dwie nowe, tj. porzucenie przez nią dziecka oraz legitymowanie się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, gdy stan jej zdrowia uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, po wykorzystaniu przez pracownicę 8 tygodni tego urlopu po porodzie.

Największą jednak zmianą jest przyznanie pracownikowi – ojcu dziecka prawa do skorzystania z urlopu macierzyńskiego (oraz w konsekwencji także z dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego) lub z niewykorzystanej ich części w wymienionych wyżej sytuacjach także wówczas, gdy matka dziecka nie była ubezpieczona. Jeśli zatem nieubezpieczona matka dziecka umrze, porzuci dziecko lub posiada orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji i stan jej zdrowia uniemożliwia jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, pracownik – ojciec ma prawo do urlopów z tytułu rodzicielstwa na warunkach i w okresie, w którym z tych urlopów mogłaby korzystać matka dziecka będąca pracownicą.

To bardzo istotna zmiana, ponieważ dotychczas urlopy macierzyńskie i rodzicielskie przysługujące pracownikowi – ojcu dziecka były pochodną urlopu macierzyńskiego pracownicy – matki.

12 sierpnia 2015 r. zmieniło się rozporządzenie dotyczące czynników chemicznych

Konkretnie chodzi zaś o rozporządzenie MZ z 24 lipca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1097), które modyfikuje definicję czynnika chemicznego stwarzającego zagrożenie. Od tej daty jest nim:

· czynnik chemiczny, który spełnia kryteria klasyfikacji zawarte w którejkolwiek z klas zagrożeń fizycznych lub zagrożeń dla zdrowia człowieka określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającym i uchylającym dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008, s. 1, z późn. zm.), bez względu na to, czy został zaklasyfikowany,

· czynnik chemiczny, który nie spełnia powyższych kryteriów klasyfikacji, który z uwagi na swoje właściwości fizykochemiczne lub oddziaływanie na człowieka oraz sposób, w jaki jest stosowany lub obecny w miejscu pracy, może stwarzać ryzyko dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników,

· każdy czynnik chemiczny oraz pył, dla którego ustalono wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń.

Od 11 sierpnia br. zmieniło się rozporządzenie w sprawie substancji chemicznych

Stało się to na mocy rozporządzenia MZ z 24 lipca 2015 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (Dz. U. z 2015 r., poz. 1090), które zastępuje dotychczasowe pojęcia: „substancji chemicznych zaklasyfikowanych jako rakotwórcze lub mutagenne” oraz „mieszanin zawierających takie substancje w stężeniach powodujących ich klasyfikację jako rakotwórczych lub mutagennych” odpowiednio:

· substancjami chemicznymi spełniającymi kryteria klasyfikacji jako rakotwórcze lub mutagenne kategorii 1A lub 1B zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającym i uchylającym dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008, str. 1),

· mieszanin zawierających substancje wymienione powyzej w stężeniach powodujących spełnienie kryteriów klasyfikacji mieszaniny jako rakotwórczej lub mutagennej kategorii 1A lub 1B zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008.